Nat Geo kanalında uzun zamandır tanıtımlarını gördüğüm ancak bir türlü denk gelemediğim “For the Love of Fashion” (Moda Aşkına) belgeselini, geçtiğimiz günlerde bir arkadaşımın rastlayıp, bana haber vermesi sayesinde izleme fırsatı yakaladım.
Film yapımcısı ve aynı zamanda küresel su sorunu savunucusu Alexandra Cousteau’nun önderliğinde Dünya’nın çeşitli ülkelerinden manzaralar sunan belgeselin ana amacı: moda endüstrisinin can damarı olan ve yetiştirilmesinde bol miktarda su ve kimyasal kullanılan pamuk üretimini incelemek, nasıl daha sürdürülebilir hale getirilebileceğini araştırmak.
Belgeselin bir bölümünde sunucumuz, zincirin son halkası, perakendeci markalardan biri olan C&A’le de röportaj yapıyor. Son zamanların “Trend” pazarlama aracı olan sürdürülebilirlik kavramının konuşulduğu bu söyleşiler markanın bu konudaki çalışmalarının bir tanıtımı niteliğinde. C&A’in belgesel çekimine destek olduğu bir sır değil ama belgeseli izlerken tamamının C&A’in tanıtımı için çekilmiş olabileceği hissiyatına kapılabilirsiniz (ki çok da uzak bir ihtimal değil) Ancak bu durumun iticiliğinden etkilenip belgeselin anlattığı önemli konuları kaçırmak hata olur.
Belgeselde beni en çok etkileyen; daha önce konvansiyonel pamuk yetiştirmiş ve artık organik pamuğa geçiş yapmış Hindistan’daki bir çiftçinin anlattıkları oldu. Konvansiyonel yani klasik yöntemle üretim; böcekleri uzaklaştırmak için zirai ilaç kullanımını gerektiriyor. Bu pahalı ilaçları satın alabilmek için kredi çeken çiftçiler, borçlarını ödeyemediklerinden tek mal varlıkları olan tarlalarını ipotek etmek zorunda kalıyorlar. Bu yükü daha fazla kaldıramayan bir çiftçi; satarken daha fazla para eden “Organik Pamuk”a geçmeye karar veriyor. Bu üretim yönteminde zirai ilaç kullanılamadığı için; böceklerin uzak tutulması evde yapılan ve organik bir karışımdan oluşan ilaçlarla sağlanıyor. Bu karışım böcekleri öldürmeden pamuktan uzak tutuyor (çok kötü koktuğu söyleniyor), maliyeti de sıfıra yakın çünkü bahçede yetişen bitkilerden ve hayvan tezeğinden oluşuyor. Bu sayede çiftçiler para biriktirebiliyorlar. Yani; onlar için (ve aslında tüm Dünya için) sürdürülebilirlik bir lüks değil, hayatta kalma meselesi.
Maalesef bir ürünün maliyeti hesaplanırken; kullanılan temiz su, kirletilen çevre ve üreten insanların kaybettikleri sağlıkları hesaba katılmıyor. Bu da kağıt üzerinde daha ucuz görünen klasik üretim yöntemlerinin, büyük firmalarca daha çok kullanılmasına neden oluyor. Ama artık bu düşünce sistemi değişmeye zorlanıyor. Buna ayak uyduran markalar ayakta kalacakken diğerleri birer birer yok olacaklar. Gezegenimizin yok olmasındansa birkaç markanın lafı bile olmaz 🙂
“For the Love of Fashion” (Moda Aşkına) belgeseline denk gelirseniz ve zamanınız olursa mutlaka izlemenizi öneririm. Belgesel hakkında daha ayrıntılı dökümanı http://www.c-and-a.com/uk/en/corporate/fileadmin/dummy-images/user_upload/160428_1145_PressRelease_NG_CandA.PDF linkinde, Türkçe altyazılı tanıtım videoları için; http://www.natgeotv.com/tr/moda-askina/videolar/pamuk-tarimi linkinde bulabilirsiniz.
